เครื่องมือต่างๆ เพื่อวัดคุณลักษณะก่อนเข้าเรียนหรืออบรม หรือประเมินตรวจสอบ การบรรลุผลตามเป้าหมายหรือผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ หรือ มาตรฐานผลการเรียนรู้ ที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน หรือผู้เข้าร่วมอบรม ของรายวิชาและหลักสูตร
กระบวนการในอันที่จะท าให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมเกิดความรู้ ความเข้าใจ ทัศนคติ และความชำนาญในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง และเปลี่ยนพฤติกรรมไปตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ การจัดโครงการฝึกอบรม เป็นเพียงหนึ่ง ในหลายวิธีการในการพัฒนาบุคลากรขององค์กร และการฝึกอบรมจะบังเกิดผลดีต่อเมื่อผู้รับผิดชอบ ดำเนินการอย่างมีระบบ ซึ่งจะเกิดขึ้น ได้หากผู้รับผิดชอบจัดการฝึกอบรมมีความเข้าใจถึงกระบวน การฝึกอบรมและวิธีด าเนินการในแต่ละขั้นตอน อย่างเหมาะสม
